Đức Khổng Tử dặn dò Tử Cống 4 chữ để bảo vệ chính mình trước khi Tử Cống đi xa: "Cung, kính, trung, tín". Quán chiếu vào bản thân ta thì 4 chữ này có nghĩa là gì?
Chữ "cung" đích thị chỉ tôn trọng. Tôn trọng hệ giá trị cá nhân của người khác, tôn trọng quan điểm và lối sống của họ. Bởi mỗi người sinh ra khí chất đã khác, môi trường sống cũng khác nên tạo ra những nhân cách khác biệt. Cũng bởi mọi thứ đều chỉ có tính tương đối nhất là những vấn đề về triết lý nhân sinh, nên ta không có quyền đại diện cho bất kỳ "chân lý trong tưởng tượng của ta" để phán xét bất kỳ một ai. Cũng ko có ai đúng ai sai, hay họ sai vì họ khác ta hoặc khác xã hội nói chung. Vì lối tư duy văn minh, tư tưởng bình đẳng, hãy tập tôn trọng người khác, mà cụ thể thì hãy tôn trọng ý kiến - quan điểm cá nhân của người khác.
Chữ "kính" tức chỉ đức khiêm nhường. Ở đời phải biết mình biết ta, biết kính trên nhường dưới, nồng nàn với người già, ôn hòa với bạn trẻ, ân cần với em bé. Phần lớn các thanh niên mới lớn đều rất sửu nhi, cư xử ko ra một phép tắc thể thống gì cả. Ăn nói với người lớn cực kỳ xấc láo và vô lê, trong hành động thì thiếu suy nghĩ kiểu thích gì làm nấy chẳng cần quan tâm đến cảm nhận của người khác... góp nhặt được tí tư tưởng "tự do" phương tây thì ra vẻ ta đây sống văn mình lắm, sống thật lắm, tự tin thể hiện cá tính lắm... thật là nông cạn. Hãy nhớ văn minh tức là tôn trọng luật lệ - thuần phong mỹ tục chung, sống vì mọi ng và cũng vì mình, đồng thời ko đc làm bất kỳ điều gì gây ảnh hưởng đến người khác. Khi mẹ nhắc ăn cơm đi thì tỏ vẻ cọc cằn khó chịu, ăn nói cộc lốc "ăn rồi!", thử hỏi đó là loại "sống thật với bản thân" hay loại "vô giáo dục"?
Chữ "trung" là chỉ sự tận tâm. Tận tâm với việc của mình, tận tâm với người tin tưởng mình, tận tâm với lợi ích chung của xã hôi. Tức làm gì cũng cần phải làm hết sức mình, tròn đầy trách nhiệm với một tâm thế vô tư, hướng thiện. Chỉ cần tập trung cống hiến hết sức bằng tất cả khả năng của mình, và phải cải tiến liên tục nữa, thì thành công sẽ tự tìm đến mình - chính là cái thành công người khác đem đến cho mình và ông trời thưởng cho mình. Còn đã ko làm thì thôi, đã làm là phải làm cho ra làm, làm cho đàng hoàng kẻo làm bát nháo ng ta khinh cho.
Chữ "tín" là chỉ giữ chữ tín, tạo lòng tin. Chữ này "tối" quan trọng (tối cao ấy), vì ko có chữ tín chắc chắn ko làm được gì. "một sự bất tín là vạn sự bất tin", cần mất 10 năm để gây dựng niềm tin nhưng chỉ cần 10s để xóa bỏ tất cả. Mối quan hệ bền vững nào cũng đều được xây dựng từ sự chân thành và tín nghĩa nên một khi đã mất lòng tin thì mất quan hệ, ko có quan hệ thì con người lạc lõng bơ 1 mình trong xã hội, chẳng làm được gì, thậm chí còn chẳng còn sống đúng nghĩa là người. Nên làm gì thì làm, đã nói thì phải làm, ko làm thì đừng nói. Chuyện hứa, ko chắc thì đừng hứa, mà đã hứa thì phải chắc, còn ko tốt nhất cứ làm mà khỏi hứa cũng được!
Thánh hiền dạy lời nào, cố gắng nghe mà ngẫm mà quán chiếu, rồi biến nó thành của mình. Đâu phải ai cũng có duyên được lĩnh hội tư tưởng của Đức Khổng Tử thế này...<3
Hà Nội, ngày 09/04/2017
<3 <
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét