Tốt nhất là đừng giải thích

"Giải thích" (theo ý tưởng chủ đạo của tôi trong bài viết này) là hành động nhằm làm cho người khác hiểu rõ bản thân mình. À ha, khi ông bạn học cùng cấp 3 "quý hóa" nói xấu sau lưng anh Z với một ông bạn cấp 3 "quý hóa" khác... cái định mệnh chú nói thế thì hỏng hết cả hình tượng mỹ miều mà anh khổ sở gây dựng từ hồi hạc phổ thông đến giờ, không được không được, rõ là hiểu nhầm hiều nhầm, giải thích giải thích.... đừng nghe 1 chiều đừng nghe 1 chiều... bla bla. Xong chú mỏ nhọn chốt hạ một câu xanh rờn: "Đệch mợ không có lửa thì khói đẻ từ rốn à...". Thôi xong cứng mẹ nó họng, anh Z nín lặng, không thốt nên lời và kìm nén những dòng nước mắt chảy ngược... Hoặc khi người ấy vả vô mặt anh Z bằng những dòng tin nhắn yêu xương:"Đàn ông mà chì chiết như đàn bà; Đàn ồng mà nhu nhược; Đàn ông mà ẻo lả; Đàn ông mà yếu đuối...Đàn ông mà vô tích sự...Đàn ông mà..."(mẹ kể nữa chắc anh Z ôm mặt mà khóc nức nở cả đêm nên thôi tha cho a ấy nhé). Định mệ ệ ệ n n n n h h h .... mất mẹ nó hết sĩ diện của a rồi. Này nói cho e biết nhé, anh hơi bị... củ khoai... củ từ... củ chuối... đừng có mờ coi thường đây nhé đằng ấy! A là thế này nè, giải thích giải thích, hiểu nhầm hiểu nhầm, tôi tyn tôi hơi bị tỉnh và đẹp zai à nha... đây hẻm có phải dạng vừa đâuuuu... bla bla... Sau bao nhiêu nỗ lực giải thích bất kể ngày đêm thì may quá là cũng có kết quả khả quan các bác ạ, em ấy nhắn tin lại. "Em hiểu anh hơn rồi"... (Chứ còn zề nữa, anh là dạng rộng à nha...) "Anh còn rất tự cao tự mãn và bảo thủ!" Ôi!!!!! Sa mạc lời..... Cả thế giới bỗng chốc thu bé lại vừa bằng một tin nhắn. Anh Z đẹp zai đau đớn nhận ra rằng giải thích không thể giải quyết được vấn đề. Cũng vì quá đẹp zai nên anh đã ngộ ra được rằng:

Tốt nhất là đừng giải thích vì kẻ thù thì sẽ không tin ta, còn người hiểu ta thì họ sẽ không cần điều đó. Người mà đã có thành kiến xấu về ta thì mọi thứ về ta đều được họ dò xét qua cái lăng kính tiêu cực vốn được cắm chặt và khoét sâu thành những đường hằn trong não họ. Vậy nên ta lập luận thì họ cho ta là ngụy biện, ta giải thích thì họ cho ta là biện hộ, ta nói phô trương thì họ cho ta là khoa trương múa mép... nghĩa là ta càng nói thì họ càng có cái cớ để gia tăng cái phán xét tiêu cực đầy chủ quan của họ về ta. Vậy chẳng há im lặng tốt hơn?

Việc gì phải giải thích về những lời thị phi dành cho ta khi ta vẫn sống đàng hoàng? Phải vậy, ta sống đúng với đạo của ta và ta tin tưởng vào đạo của ta và như vậy là đủ cho ta. Vốn dĩ miệng lưỡi thiên hạ độc địa chẳng gì bằng và hàng ngày có đến hàng vạn kẻ nhàn rỗi tự tạo ra khẩu nghiệp cho mình và đẩy những điều tiếng đáng xấu hổ đó vào chốn nhân sinh. Ta chính trực, ta ngay thẳng thì chút thị phi đó cũng chỉ như gió thoảng mây bay với ta. Ta chẳng mảy may động tâm làm gì để mà chú tâm làm việc đại sự của ta.

Chỉ có thể dùng hành động để chứng minh. Khổng tử có nói: "Quân tử thực vô cầu bão, cư vô cầu an, mẫn vu sự nhi thận vu ngôn", tức người quân tử thì nói ít làm nhiều. Còn Lão tử có nói:"Thiện giả bất biện, biện giả bất thiện", tức người lương thiện thì không cần giải thích, mà những người hay biện hộ thì không phải người lương thiện. Tóm lại ý nói ở đây là ta chẳng cần lắm lời giải thích làm gì, cứ cần mẫn mà hành động chứng minh. Chỉ khi tận mục sở thị kết quả mà ta đạt được thì không cần ta nói họ sẽ công nhận ta qua chính cái lăng kính của họ.

Vậy nên giải thích là thừa và gây hao tổn sức lực vô ích. Thời gian đó, công sức đó thay vì ta đem giải thích cho người khác thì ta chú tâm vào hành động để chứng minh cho họ thấy điều ta muốn nói. Và rõ ràng, một hành động bằng vạn lời nói.

Hà Nội, ngày 06/03/2017